Elisa profeteerde van het 19de jaar van Jehosefat, dat is het 2de jaar van Joram, tot het 10de jaar van Joas. Dat is een periode van ongeveer 66 jaar. Naast deze koningen heeft Elisa ook Jehu en Joachaz meegemaakt. De geschiedenissen van Elisa (2 Kon. 2 - 8) vermelden echter alleen Joram. En tal van geschiedenissen zijn anoniem (2 Kon. 5 – 8). Betreffen die ook Joram, of gaat het daar om een andere koning? Dat laatste lijkt onwaarschijnlijk, zeker gezien het feit dat Joram slechts 12 jaar regeerde.
Bij nader inzien blijkt er een goede reden zijn waarom de geschiedenissen grotendeels anoniem zijn. Ze staan namelijk niet op chronologische volgorde. En omdat het dan erg verwarrend zou zijn om telkens een verschillende koning te noemen, heeft de verteller de koning anoniem gelaten. De geschiedenissen zijn op een volgorde gezet die parallel loopt met de geschiedenissen van Elia. Onderstaand overzicht laat dat zien.
Elia (1 Kon. 16 – 2 Kon. 1)
1 Kon. 16:34 Jericho
17:2-6 Elia drinkt het water in de wadi
17:8-16 Elia en de weduwe; wonderlijke vermenigvuldigen van olie en meel
17:17-24 opwekking van een kind van een weduwe
18:20-39 na de gebeurtenissen op de berg Karmel roept het volk uit: De HEER alleen is God
19:1-3 Elia’s leven wordt bedreigd
20 en 22: twee militaire campagnes tegen Aram
2 Kon. 1: Elia geeft het woord van God aan een stervende koning
2 Kon. 2:12 Elia overlijdt; proclamatie: Mijn vader, mijn vader! Israëls wagen en ruiters
Elisa (2 Kon. 2 – 8)
2 Kon. 2:18 Elisa in Jericho
3:9-20 soldaten drinken het water in de wadi
4:1-7 Elisa en de weduwe; wonderlijke vermenigvuldiging van de olie
4:38-44 meel in de pot; broden vermenigvuldigen zich om voedsel te geven
4:8-37 opwekking van een kind van een weduwe
5:1-27 Naäman zegt na zijn genezing: Nu weet ik dat er geen God in de hele wereld is behalve in Israël
6:8-14 Elisa’s leven wordt bedreigd
6 en 7: twee militaire campagnes van Aram tegen Israël
8:7-15 Elisa geeft het woord van God aan een stervende koning
2 Kon. 13:14 Elisa overlijdt; proclamatie: Mijn vader, mijn vader! Israëls wagen en ruiters
Er is een duidelijke parallel tussen Elia en Mozes. Elia werd op wonderlijke wijze voorzien van water en brood bij de beek Krith (1 Kon. 17:6), terwijl het volk Israël onder de leiding van Mozes tijdens de doortocht door God werd voorzien van manna en water. En zoals Mozes God ontmoette (Ex. 34), ontmoette Elia op dezelfde berg ook God (! Kon. 19). Als we deze laatste twee geschiedenissen naast elkaar zetten vallen de grote overeenkomsten op. En zowel Mozes als Elia zijn niet gestorven maar opgenomen in de hemel.
Mozes is opgevolgd door Jozua. Hij moet de opdracht van Mozes voltooien door de stammen het beloofde land in te brengen. Opvallend genoeg begint die opdracht met een doortocht door de Jordaan die direct doet denken aan de doortocht door de Rietzee.
Aan het einde van zijn leven gebruikt Elia zijn mantel om een droog pad door de Jordaan te krijgen (2 Kon. 2:8). Nadat Elia is opgenomen, neemt Elisa de mantel van Elia en gebruikt deze om eveneens de Jordaan door te gaan (2 Kon. 2:14).
In het Nieuwe Testament vinden we tal van parallellen tussen Mozes, Elia en Jezus. En dan valt op hoe Jezus zijn discipelen (en ons) opdraagt om het Evangelie te verspreiden, in Zijn Naam mensen te dopen, en in Zijn Naam tekenen en wonderen te doen. Wat een geweldige opdracht! Als christelijke gemeente mogen we de Jozua en Elisa in de wereld zijn.
Bas Krins – februari 2022
Belangrijke bron: Alex Israel; II Kings; in a whirlwind